پرسش :

پسر 15 ساله‏ام در انجام وظايف و تکاليفش تنبلي مي‏کند. علل آن چيست و آيا مي‏شود تنبلي را درمان کرد؟

پاسخ :
تنبلي، ذاتي انسان نيست و منشأ ژنتيکي و وراثتي ندارد، بلکه داراي عللي است:
1. بي‏برنامگي: نوجواني که برنامه ندارد و کارهايش دائم به هم ريخته است، روحيه‏ي انجام وظايف و تکاليف را نخواهد داشت. پيشنهاد مي‏کنم به او کمک کنيد تا فهرستي از کارهايش را آماده و از کارهاي سبک آغاز کند. فيلسوف چيني، لائوتسه مي‏گويد که آغاز سفر هزار مايلي، با يک گام کوچک آغاز مي‏شود.
براي انجام نخستين کار، بهتر است از مقدمات آن آغاز کند؛ براي مثال اگر مي‏خواهد مقاله‏اي بنويسد، از مقدمه‏ي آن آغاز کند يا اگر انشا مي‏نويسد، ابتدا رؤوس محتواي آن را يادداشت کند يا براي نوشتن يک درس، اول پرسش‏هاي آن را بنويسد.
2. فقدان محيط کار مناسب: اتاقي مستقل و مرتب و منظم، با درجه‏ي حرارت و نور مناسب، در نوجوان شما انگيزه‏ي کار و فعاليت را بيشتر مي‏کند.
3. بي‏توجهي به ورزش: بدني که ورزش نمي‏کند، حالت سستي خواهد داشت. روزي 10 دقيقه ورزش، حالت بي‏رمقي و سستي نوجوان را از بين مي‏برد.
4. رژيم غذايي نامناسب: خوردني‏هاي با طبع سرد و مصرف بيش از حد شيريني و مواد قندي (به سبب نياز فراوان به انرژي براي هضم)، بدن را سست مي‏کند.
5. علل پزشکي: گاهي تنبلي بدن و بي‏حالي، به جهت کارکرد بد کبد، عفونت کليه، سل، ورم کبد يا اختلالات هورموني است که در اين صورت بايد به متخصص مراجعه کرد.
6. راحت‏طلبي: براي از بين بردن اين علت که صفت ناپسندي است، او را با ارزش‏هاي ديني و ديدگاه امامان معصوم عليهم‏السلام آشنا کنيد.
امام صادق عليه‏السلام مي‏فرمايد:
عدو العمل الکسل.(1)
دشمن عمل، تنبلي است.
آفة النجح الکسل. (2)
آفت پيروزي، تنبلي است.
پی نوشتها:
(1)علي مشکيني، قصار الجمل، ج 2، ص 189.
(2)همان.
منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)